Sander Sassen stond aan de vooravond van het FPV racing en richtte in 2007 één van de meest toonaangevende dronerace merken op: ImmersionRC. Sinds een jaar is de fanatieke dronepiloot gestopt en richt hij zich op luchtfotografie met FPV drones. Tijdens zijn vakantie naar het Griekse eiland Kos nam hij zijn quadcopter mee en maakte hij een te gekke video die hem een nominatie opleverde voor een Drone Award in de categorie 'Internationaal'. Genoeg redenen om eens in gesprek te gaan met dronefanaat Sander Sassen.

Drone Awards 2019

Tot en met 30 november 2019 kun je jouw stem uitbrengen op je favoriete dronevideo's van 2019 in de categorie 'Nationaal' en 'Internationaal'. De winnaars worden begin december bekend gemaakt.

Sander Sassen

Kun je ons wat meer vertellen over jezelf?

"In de jaren '80 begon mijn vader met het bouwen van modelvliegtuigen uit balsahout, met uiterste precisie werden de spanten uit het hout gesneden en aan elkaar geplakt, avonden lang was hij bezig om een model te bouwen. Vervolgens werden deze modellen op het lokale voetbalveld getest en afgesteld, waarna ze met een lier werden opgetrokken en het luchtruim kozen. Als kleine jongen vond ik dat magisch, dat zoiets gemaakt van hout en plakpapier kon vliegen als een vogel!

Da's waar CinePilot voor staat, het onmogelijke mogelijk maken. Dat ene shot, waarvan je denkt 'hoe hebben ze dat gedaan'. Inmiddels heb ik al tientallen 'klussen' succesvol afgerond, met grote namen als Samsung, Redbull, Suzuki, etc. waarbij de klant naar volle tevredenheid terugkijkt op een prettige samenwerking en een top eindresultaat. Ik hoop dit ook in 2020 te continueren en kijk nu al uit naar een aantal projecten die in de lente en zomer van start gaan."

Hoeveel drones heb je?

"Mijn drone verzameling is niet zo groot als je misschien zou verwachten, omdat ik er heilig van overtuigd ben dat als je echt het vliegen tot in de finesses wilt beheersen, en dat doe ik inmiddels, je je moet focussen op één type drone en die ook helemaal je eigen moet maken. Net zoals een F1 coureur z'n auto helemaal af laat stellen naar zijn wensen zodat hij maximaal kan presteren, geldt dat ook voor een FPV drone, niet in de laatste plaats omdat er geen auto-piloot in zit, je stuurt zo'n drone helemaal zelf, zodat je werkelijk de directe connectie voelt tussen jezelf en de drone, iedere beweging vertaalt zich onmiddellijk naar een beweging van de drone.

In totaal heb ik zo'n 15 FPV drones, overwegend van hetzelfde type. In dit geval een variant op de Vortex 230 Mojo, een 5" FPV drone die ik voor ImmersionRC heb ontwikkeld. Deze zijn helemaal ge-fine-tuned en aangepast aan mijn voorkeuren, zodat ze absoluut berekenbaar en voorspelbaar vliegen, dat geeft mij het vertrouwen om de meest spectaculaire manoeuvres te kunnen maken, je weet namelijk exact hoe de FPV drone reageert. Vergelijk het met het rijden in een nieuwe auto, de eerste weken voelt het onwennig, maar na een jaar parkeer je 'm achteruit in de kleinste parkeerplek zonder twee keer met je ogen te knipperen, exact dat principe gaat hier ook op."

Drones

Hoeveel uur per vlieg je gemiddeld met drones?

"Dat varieert, helaas hebben we in Nederland een nogal wispelturig weertype, de ene dag kan de zon de hele dag schijnen terwijl het de volgende dag de hele dag regent. In de zomer, met goed weer, vlieg ik toch wel zo'n 5-10 uur per week, normaliter in m'n lunchpauzes, of tijdens de weekenden of in m'n vrije tijd. In de herfst/winter vlieg ik beduidend minder, overwegend binnen, d'r zijn gelukkig inmiddels een aantal prima indoor locaties in Nederland waar je terecht kunt."

Wat zijn jouw absolute hoogtepunten van het afgelopen jaar op het gebied van drone vliegen?

"Mijn lijfspreuk is 'accept the challenge' en dat is ook vaak hoe ik zaken benader. Dat doe ik in de regel heel analytisch; waar liggen de knelpunten, wat zijn de mogelijkheden, waar moet ik op letten? Ik probeer een opdracht die in eerste instantie vaak lastig tot onmogelijk lijkt op te knippen in delen, dan vlieg ik die delen eerst individueel en combineer dan alles zodat we vaak een one-take (één compleet continue shot zonder knippen) kunnen maken tijdens een shoot. Vaak lukt dat, soms niet. De hoogtepunten zijn die momenten waarbij je onder (grote) tijdsdruk, in een hectische setting toch het shot kunt maken waarvan de regisseur, of de DOP, helemaal blij wordt en jij zelf ook weet dat je er het maximale hebt uitgehaald. Daarmee heb je de 'challenge' gewonnen."

Veel vliegen en op een open veld beginnen kennen we, maar heb jij nog andere belangrijke tips voor beginnende dronepiloten?

"Of ik tips heb? Oh jazeker! Probeer niet continue te sleutelen aan of wisselen van FPV drone, bouw deze op met bewezen betrouwbare onderdelen en richt je op het vliegen zelf, duurdere onderdelen helpen je namelijk niet met beter te vliegen als je nog niet de volledige controle hebt over je drone. Feitelijk, en dat kan bij een FPV drone uiteraard niet, moet je 'm blind kunnen vliegen. In de praktijk betekent dat veel, heel veel, uren maken, en dat kan overigens ook prima in de simulator. Zodoende train je je hersenen situaties te herkennen en daar adequaat op te reageren. Helaas is dit een leerproces zonder shortcuts, je zult echt de benodigde uren erin moeten stoppen. Als je wilt vliegen op het nivo waarop piloten zoals ik vliegen kan je daar rustig een jaar voor uittrekken, met zeker 5-10 uur per week aan training, voor sommigen is dat korter, voor anderen veel langer, het heeft ook met aanleg en een (flink) stuk motivatie te maken uiteraard."

Nominatie

Wat vind je ervan dat jouw video is genomineerd voor een Drone Award?

"Ik ben blij verrast met mijn nominatie, niet in de laatste plaats omdat er veel, heel veel, goede video's gemaakt worden door Nederlandse piloten, de ene nog spectaculairder dan de andere. Dat mijn video genomineerd wordt schept bij mij in ieder geval het vertrouwen dat ik op de goede weg ben en dat mijn video's het bekijken waard zijn."

Hoe kwam je op het idee voor deze video?

"Uiteraard ga ik niet op reis zonder minimaal één drone mee te nemen, zelfs op korte trips, je weet immers nooit wat je tegenkomt! Voor deze vakantie had ik vooraf al aardig wat locaties gescout op Google Earth, ik had dus een redelijk lange lijst met locaties die ik wilde bezoeken. Nu valt een locatie in de praktijk soms tegen, of kom je onderweg, onverwacht, fantastische locaties tegen, maar ik heb tijdens mijn vakantie bijna elke dag wel een paar accu's gevlogen."

Voor het maken van deze video heb je jouw drone(s) meegenomen naar het buitenland. Heb je hier nog speciale voorbereidingen voor moeten treffen om je drone mee te (mogen) nemen in het vliegtuig en je verdiepen in de regelgeving?

"Voor wat betreft regelgeving ben ik als ik professioneel vlieg uiteraard verplicht al m'n papierwinkel op orde te hebben, daar ben ik ook heel serieus in en da's logisch, want dat verwacht een klant immers ook van mij. Als ik op vakantie ben dan is het uiteraard puur recreatief en informeer ik mijzelf over de geldende regelgeving in het land waar ik op vakantie ben en probeer ik mij daar altijd zoveel mogelijk aan te conformeren.

Voor wat betreft het meenemen van drones op een vlucht naar het buitenland heb ik nooit geen moeilijkheden ondervonden. De IATA richtlijnen zijn duidelijk en worden ook gerespecteerd door het gros van de luchtvaartmaatschappijen. Dat betekent in de praktijk dat je niet meer dan 20 LiPo's, in een vuurbestendige tas, op storage charge en met afgedopte contacten mee mag nemen als handbagage, nooit in 't bagageruim."

Je vliegt een groot stuk over het water, was je niet bang om je drone kwijt te raken?

" Nee, da's een kwestie van 'trust your gear'. Omdat ik natuurlijk alles zelf ontworpen en gebouwd heb ken ik de beperkingen en vlieg ik daar dan ook ruim binnen. Ik hou altijd een bepaalde veilige marge aan, zodat als er toch wat misgaat, je voldoende reserve hebt om óf een buitenlanding te maken, óf de drone toch vliegend weer terug naar het vertrekpunt te krijgen. Daarnaast is een checklist en een regelmatige controle van je gear een must. Ik ben daar nogal een pietje-precies in, want ik hou er absoluut niet van om voor verrassingen te komen te staan als ik een paar kilometer ver boven water vlieg. Kortom, het is een combinatie van goede en betrouwbare apparatuur, een nuchtere inschatting van de beperkingen daarvan, het vliegen binnen die beperkingen, een regelmatige en grondige check van je gear en het goed kiezen van een vertreklocatie."

Vereiste het maken van deze video nog een speciale voorbereiding?

"Ik had vooraf deze locatie gescout op Google Earth en de vertreklocatie gekozen. Op deze locatie had ik ten alle tijden een LOS, line of sight, verbinding met de FPV drone, omdat de vertreklocatie zich hoger bevindt dan waar de drone vliegt. Dit zijn wel zaken waar je goed op moet letten, als je op 1.5 kilometer afstand de LOS verbinding kwijtraakt omdat je achter een berg vliegt of iets dergelijks is het in de regel einde oefening en ben je je drone kwijt. Het is dus wel zaak om dit goed vooraf te beoordelen en goed in te schatten waar je wel en niet kunt vliegen gezien vanaf je vertreklocatie."

Is je drone op zo'n grote afstand ook wel eens gecrasht? Zo ja, hoe heb je hem teruggevonden?

"Nee, gecrasht niet, heb wel eens een buitenlanding moeten maken, de meest spectaculaire is alweer zo'n 7 of 8 jaar geleden. Ik vloog toen nog met fixed-wing FPV modellen, en dan vooral long-range, denk aan 20-40km ver. Tijdens het vliegen veranderde de wind langzaam van richting, waardoor ik in plaats van met wind in de rug, met wind tegen terug moest vliegen. Helaas had ik niet genoeg capaciteit in de accu om weer terug te komen, dus heb ik een buitenlanding moeten maken in een weiland, zo'n 15km van de vertreklocatie. Uiteraard was dit model voorzien van OSD met GPS en was het een kwestie van de laatste GPS coordinaten invoeren en ernaartoe rijden."

Met welke drone(s) heb je gevlogen om deze opname te maken?

"Mijn 'Vacationing on Kos, Greece' video is geheel gevlogen met een ImmersionRC Vortex 230 Mojo voorzien van een GoPro Hero 6 of 7."

Welke software heb je gebruikt om je video te monteren?

"Een combinatie van GoPro Studio (voor de speed ramping en slow-mo shots) en Wondershare Filmora 9 (voor de edit, color grading, transitions, effects, soundtrack, etc) in combinatie met ReelSteady GO voor sommige Hero 6 footage (stabilisatie). Dit werkt vlot, betrouwbaar en makkelijk en ik heb daarvoor een workflow ontwikkeld die voor mij prettig werkt."

Heb je nog een leuke anekdote over jouw video?

"Schuin tegenover de rots (Kastri eiland) waar ik rondom vlieg, net achter het strand waar de bars en restaurants zich bevinden, zijn wij tijdens onze vakantie een prachtige grijze kitten tegengekomen, uiteindelijk hebben we deze als handbagage meegenomen naar Nederland en maakt hij nu deel uit van ons gezin. Zwerfkatten hebben helaas geen makkelijk bestaan op Kos, en veel andere Griekse eilanden, en wij hebben 17-jaar eerder ook al een zwerfkat meegenomen vanuit Kos, dit was voor ons dus de tweede keer dat we een zwerfkat meenamen."

Op welke genomineerde videos zou je jouw eigen stem uitbrengen?

"In de categorie nationaal zou ik op Thomas de Koster - Kitesurf Heaven stemmen. Ik ken Thomas al jaren en hij probeert nu ook als piloot voor films en commercials aan de weg te timmeren. Ik steun hem daarin volledig en vind ook dat hij het prima doet. Het is dus én een stuk gun-factor en het feit dat ik recentelijk ook een shoot heb gedaan met een kitesurfer en weet hoe leuk en uitdagend het is om dergelijke opnames te maken. In de categorie internationaal vind ik dit een lastige keuze. Uiteraard ga ik wel voor de FPV videos, ondanks het feit dat Sander Coppens ook een nette video heeft gemaakt. Vince Irie heeft een aantal hele dikke shots in z'n video zitten, idem voor de video van Ralph Hogenbirk. Als ik een keuze moet maken dan is het puur omdat Ralph z'n edit netter is, met een hogere resolutie, strakkere color grading en een betere opbouw kwa footage."

Toekomst

Wat zou je graag nog eens vastleggen met je drone?

"Dat is best een lange lijst! Ik werk graag met regisseurs en DOPs die een bepaalde visie hebben, iets nieuws, out-of-the-box, next-level, en dan samen kijken hoe ver je kunt gaan en hoe dik je een shot kunt maken. Dat kan bijvoorbeeld op een circuit met race-auto's, of op het water met een groot, luxe jacht, of misschien juist in een meer urban setting, waarbij je toch net het accent anders legt. Ik vind het belangrijk om creatief bezig te zijn en de kijker de boeien en als het kan hem of haar te verrassen met prachtige beelden die emoties losmaken.

Als ik voldoende budget zou hebben dan reis ik graag af naar iconische locaties over de hele wereld en neem daar de tijd om die locaties goed te scouten om ze dan zeer pakkend en episch in beeld te brengen. Graag zou ik dan werken met grote merken die dergelijke reizen kunnen bekostigen, en ook de visie delen voor wat betreft het maken van prachtige beelden, denk dan aan Redbull, GoPro, etc. Maar aan de andere kant vind ik indie films ook leuk om te doen, heb een aantal van zulk soort projecten gedaan, en daar wil men met een zo beperkt mogelijk budget mooie dingen maken en daar werk ik ook graag aan mee, soms zelfs pro-bono als de footage prima past in m'n portfolio bijvoorbeeld."

Wat is jouw doel voor 2020 op het gebied van drones?

"Ik heb een aantal ideeën voor een multi-camera setup die ik aan het uitwerken ben voor wat betreft hard- en software, daarmee worden bepaalde shots die nu niet mogelijk zijn wel mogelijk, dus daar heb ik best hoge verwachtingen van. Ook hoop ik in 2020 weer aan mooie projecten mee te kunnen werken en de blijdschap in het gezicht van een regisseur of DOP te kunnen zien als een shot exact zo lukt als hij of zij voor ogen had.

Op persoonlijk vlak hoop ik na 15-jaar vaak 80 tot 90 uur per week gewerkt te hebben voor ImmersionRC wat meer rust te vinden om ook meer te genieten van het magische van het FPV drone vliegen zelf. Nu is het vaak een kwestie van het moment pakken en je shots maken. Graag zou ik ook weer eens met regelmaat een tiental accu's leegvliegen terwijl ik niet bezig ben met 't shot, maar mij één voel met de drone, m'n omgeving en kan genieten van het perspectief dat FPV biedt terwijl ik bijvoorbeeld door een bos heen vlieg."

Wat is jouw visie op drones in de toekomst?

"Struikelpunt is vooralsnog regelgeving, wat dat betreft leven we echt in Nederland; men gooit eerst overal een berg regelgeving overheen, vaak totaal niet aansluitend bij de praktijk, en biedt dan mondjesmaat de mogelijkheid om tegen betaling daar deels een ontheffing voor te krijgen. Helaas is dit bijzonder verstikkend voor enige mate van innovatie, dit terwijl Nederland prat gaat op haar kenniseconomie. Kortom, vanuit Nederland verwacht ik niet veel, landen om ons heen zijn wat dat betreft vooruitstrevender.

Er zijn ongetwijfeld mogelijkheden te over, maar de vraag is of ons land daarvoor geschikt is. Pakketbezorging met een drone bijvoorbeeld is in Nederland niet te doen, daarvoor regent het te vaak, waait het te hard en zijn de bekende witte bezorgbusjes van PostNL, met een vriendelijke jongeman achter het stuur, veels te goedkoop. D'r zijn wel legio niche markten waarin drones een uitkomst kunnen bieden, terrain-mapping, search-and-rescue, remote-viewing/monitoring, alleen speelt het Nederlandse weer hier altijd een bepalende rol bij."

Stemmen

Je kunt tot 30 november stemmen op de video van Sander of op een van de andere video's. Ga naar DroneAwards.nl en breng je stem uit op een video uit de categorieën 'Nationaal' en 'Internationaal'. Door te stemmen maak je tevens kans op een Eachine E010 met Torvol Indoor Race Pack. De winnaar van de Drone Awards worden begin december bekend gemaakt.